W związku z prowadzoną działalnością na rzecz Stacji Kontroli Pojazdów i diagnostów samochodowych w wyjaśnieniach zamieszczamy sprawę, w której wspólnie z SITK RP O/Krosno czynnie uczestniczyliśmy wspomagając działania diagnosty samochodowego w związku z decyzją ze strony organu o cofnięcie uprawnień. Zgodnie z posiadaną wiedzą zostało sporządzone odwołanie do SKO. Ponadto temat w dużo szerszym zakresie był omawiany w marcu i kwietniu 2018 r podczas seminariów szkoleniowych organizowanych przez SITK RP O/Krosno.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P.

P., dnia (...).2018 r. 

DECYZJA

     Działając na podstawie art. 1 ust.1, art.2, art. 17 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz.U.2018.570 tj.) oraz art.138 §1 pkt.2 w związku z art.105 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 2017.1257 tj.) w nawiązaniu do art. 84 ust.3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r., Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz.U. Z 2017 r., poz.1260 ze zm.), po rozpatrzeniu odwołania Pana M. J. zam., ul. (…), (…) P., adres do korespondencji: ul. (…), (…) P., od decyzji Prezydenta Miasta P. z dnia (…) 2018 r., znak (…) 2018, o cofnięciu, Uprawnienia Diagnosty Nr (…) nadane (…) r. przez Prezydenta Miasta P. do wykonywania badań technicznych pojazdów.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. w składzie:

Przewodniczący: J. K.

Członek /spr./ M. P.

Członek: H. M.

na posiedzeniu w dniu (…) 2018 r. postanowiło:

UCHYLIĆ

Decyzję Prezydenta Miasta P. z dnia (…) 2018 r.

znak; (…).2018

i

umorzyć postępowanie pierwszej instancji

UZASADNIENIE

     W dniu (…) 2018 r.t Prezydent Miasta P. wydał decyzję znak (…) 2018 w której postanowił:

• cofnąć Panu M. J. zam. (…) P., ul. (…) (…), Uprawnienie Diagnosty Nr (…) nadane (…), przez Prezydenta Miasta P. do wykonywania badań technicznych pojazdów.

     Podstawą takiego rozstrzygnięcia były następujące fakty i ustalenia. Pismem z dnia (…) 2017 r. znak: (…) 2017, AM Dyrektor Wydziału Komunikacji i Transportu Starostwa Powiatowego w B. wystąpiła do Urzędu Miejskiego w P. w sprawie weryfikacji prawidłowości wykonania okresowego badania technicznego w Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów o symbolu (…) z siedzibą (…), (…) P., przez uprawnionego diagnostę Pana M. J., nr uprawnienia (…).

Z przesłanej przez Starostwo Powiatowe w B. dokumentacji wynika, że Pan M. J. w dniu (…) 2017 r. przeprowadził okresowe badanie techniczne pojazdu marki Yamaha (…) o nr rejestracyjnym (…) i nr VIN (…) niezgodnie z określonym zakresem i sposobem wykonania badań oraz wystawił zaświadczenie nr (…) /2017 z wynikiem pozytywnym niezgodnie ze stanem faktycznym. Jednocześnie w uwagach w pkt 1, przekazanej informacji zamieścił zapis, że omyłkowy jest wpis w dowodzie rejestracyjnym pod poz. P2 - moc silnika jest 34 kW, powinno być 14 kW, oraz określił kategorię homologacyjną pojazdu jako L7e.

Prezydent Miasta P. ustalił, że zgodnie z art. 81 ust. 13 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym: W razie powstania trudności w ustaleniu parametrów pojazdu, badanie techniczne może być przeprowadzone po przedstawieniu opinii rzeczoznawcy samochodowego, o którym mowa w art. 79a.

Wskazano, że określając kategorię homologacyjną L7e, trzeba mieć na względzie § 6 w Dziale II Załącznika Nr 2 do rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 czerwca 2012 r., w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach (Dz.U. z 2015 r. poz. 776 z późn. zm.): Inne dane techniczne pojazdu, np. rodzaj, podrodzaj, przeznaczenie, pojemność skokową silnika, ustala się, stosując odpowiednio zasady określone w § 2 działu. Zgodnie z § 2 tegoż przepisu: Przy ustalaniu nieznanych danych technicznych pojazdu (§ 1) należy w możliwie największym stopniu wykorzystywać dostępne informacje zawarte w takich źródłach, jak przepisy i dokumenty homologacyjne, dane producenta pojazdu, katalog marek i typów pojazdów homologowanych oraz dopuszczonych do ruchu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o którym mowa w art.80bh ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym, a w indywidualnych wypadkach, inne wiarygodne publikacje i dokumenty, dotyczące danego pojazdu lub jego zespołów i elementów.

W konsekwencji diagnosta nie ma żadnych uprawnień do samowolnej zmiany (nadania) klasyfikacji pojazdu, jest obowiązany do prawidłowej identyfikacji pojazdu, a wszelkie nieprawidłowości powinny skutkować uznaniem stanu technicznego pojazdu za niezgodny z warunkami technicznymi a wynik badania pojazdu powinien być uznany za negatywny. Diagnosta określając moc pojazdu na 14 kW powinien oprzeć się również na § 3 ust. 3 cytowanego powyżej przepisu, zgodnie z którym: W razie powstania trudności w ustaleniu parametrów pojazdu, badanie techniczne może być przeprowadzone po przedstawieniu opinii rzeczoznawcy samochodowego, o którym mowa w art. 79a ustawy, lub w szczególnych przypadkach - dodatkowo odpowiednio innej specjalności.

Z dokumentów załączonych do pisma w przedmiotowej sprawie i korespondencji Starostwa Powiatowego w B. z przedstawicielem Yamaha Motor Europę S.A Oddział w Polsce wynika, że pojazd, którego badanie techniczne wykonał Pan M. J. nie posiada homologacji EU a wg danych technicznych producenta tego pojazdu maksymalna moc wynosi 34 kW.

Dane uzyskane od producenta są zgodne z zapisami w dowodzie rejestracyjnym wydanym dla przedmiotowego pojazdu w rubryce P.2, wielkość podana to 34 kW oraz dane informujące o rodzaju „samochodowy inny", podrodzaj „inny".

Przeprowadzając badanie techniczne diagnosta zobowiązany jest każdorazowo zweryfikować niezbędne dane i porównać je z dokumentami.

Diagnosta przeprowadzając badanie techniczne pojazdu, który zgodnie z zapisami w dowodzie rejestracyjnym jako „samochodowy inny” podrodzaj „inny” na podstawie oględzin stwierdził, że jest to czterokołowiec a nie pojazd samochodowy inny i nie spełnia on warunków technicznych przewidzianych dla samochodów osobowych wynikających z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U.2016, poz. 2022 z późn. zm.).

Diagnosta stwierdzając niezgodność zapisu w dowodzie rejestracyjnym ze stanem faktycznym winien wystawić zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym z wynikiem negatywnym. Stwierdzenie, iż wpisy w dowodzie rejestracyjnym pojazdu są błędne, winno wywołać określoną reakcję diagnosty - wydanie zaświadczenia o negatywnym wyniku badania technicznego. Tylko takie postępowanie byłoby zgodne z przepisami. Postępowanie odmienne od przewidzianego przez ustawodawcę stanowi dowód niekompetencji i stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa.

W związku z udokumentowanymi nieprawidłowościami dotyczącymi wykonania badania technicznego przedmiotowego pojazdu z wynikiem pozytywnym, przy braku możliwości określenia przez samego diagnostę mocy z 34 kW na 14 kW, oraz w świetle braku podstaw do określenia przez diagnostę homologacji badanego pojazdu, należy stwierdzić wykonanie przez diagnostę Pana M. J. badania niezgodnie z określonym zakresem i sposobem wykonania oraz wydanie zaświadczenia niezgodnie ze stanem faktycznym i przepisami, tj. niezgodnie z art. 84 ust. 3 pkt 1 i 2 przywołanej ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Dodatkowo Starosta B. pismem z dnia (…) 2017 r. znak: (...) 2017.AM przesłał kserokopię dokumentu nr (…)/2017 stanowiącego pokwitowanie wykonania usługi serwisowej, która polegała na założeniu w przedmiotowym pojeździe blokady mocy do 14,7 kW wraz z fotokopią pomiaru mocy pojazdu po wprowadzeniu zmian wykonanego na hamowni oraz kserokopię zaświadczenia nr (…)/2017 z (...) 2017 r. o przeprowadzonym badaniu technicznym przedmiotowego pojazdu wykonanego po wprowadzeniu w pojeździe zmian konstrukcyjnych a także kserokopię oceny technicznej z dnia (…) 2017 r. wykonanej przez rzeczoznawcę samochodowego K. G.

W związku z powyższymi dowodami i ustaleniami Prezydent Miasta P. wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie cofnięcie Panu M. J. Uprawnienia Diagnosty Nr (…), o czym powiadomił stronę pismem z dnia (…) 2018 r., informując jednocześnie o możliwości zapoznania się z aktami sprawy i składania wniosków i wyjaśnień związanych z postępowaniem.

W toku prowadzonego postępowania, w dniu (…) 2018 r. Pan M. J. wystąpił z wnioskiem o wykonanie kserokopii następujących dokumentów dotyczących postępowania:

• Pisma Starostwa Powiatowego w B. z dnia (…) 2017 r. (znak: (…) 2017. AM),
• Dowodu rejestracyjnego (…),
• Zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu,
• Karty pojazdu o nr rej (…),
• Pisma do Yamaha Motor Europę S.A.,
• Odpowiedź od Yamaha.

Jednocześnie Pan M. J. oświadczył, że zapoznał się z aktami sprawy.

Pismem z dnia (…) 2018 r. Pan M. J. wyjaśnił, iż do nieprawidłowości podczas badania technicznego pojazdu doszło na skutek omyłek spowodowanych roztargnieniem. Strona nie przywołała żadnych podstaw prawnych pozwalających na przeprowadzenie badania technicznego pojazdu w opisany w niniejszej decyzji sposób, wniosła jednak o jego umorzenie, powołując się na okoliczność, iż działała w sposób niezamierzony. Według Prezydenta Miasta P. przyczyny dopuszczenia się naruszenia przepisów, jak i intencja diagnosty, nie mogą wpłynąć na rozstrzygnięcie organu w przedmiotowej sprawie. Zgodnie bowiem z art. 84 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, starosta cofa diagnoście uprawnienie do wykonywania badań technicznych, jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 83 ust. 6, stwierdzono przeprowadzenie przez diagnostę badania technicznego niezgodnie z określonym zakresem i sposobem wykonania oraz wydanie przez diagnostę zaświadczenia albo dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami. Przepis powyższy nie daje organowi administracyjnemu możliwości badania intencji diagnosty, ograniczając jego postępowanie jedynie do stwierdzenia czy do naruszenia zasad doszło czy też nie. Organ działa w tej sytuacji w warunkach tzw. uznania związanego: określone działania wywołują określoną reakcję, która nie jest uzależniona od okoliczności w jakich działała strona, organ w przypadku ich zaistnienia musi wydać decyzję przewidzianą w przepisie prawa. W tym przypadku organ, bez żadnych wątpliwości wykazał w postępowaniu, że strona przeprowadziła badanie techniczne niezgodnie z określonym zakresem i sposobem jego wykonania w wyniku czego wydała zaświadczenie niezgodnie ze stanem faktycznym oraz przepisami. Strona wyczerpała tym samym znamiona art. 84 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. W tym stanie faktycznym i prawnym organ I instancji wydał decyzję zgodnie z przywołanym przepisem prawa i zgodnie z intencją ustawodawcy. Bez znaczenia pozostaje przy tym fakt, iż to naruszenie stwierdzono w wyniku wykonywania zadań własnych, a nie podczas kontroli, o której mowa w art. 83 ust. 6. Zgodnie bowiem z treścią uchwały 7 sędziów NSA z dnia 12 marca 2012 r, sygn. akt II GPS 2/11, sposób w jaki ujawniono dopuszczenie się przez diagnostę naruszenia zasad odnośnie badań technicznych nie powinien mieć znaczenia dla oceny możliwości zastosowania sankcji przewidzianych w przepisach. W treści uchwał Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza: „brak jest racjonalnych przesłanek do wykluczenia możliwości wszczęcia postępowania administracyjnego w przedmiocie cofnięcia uprawnień, gdy informacje o wydaniu przez diagnostę zaświadczenia albo dokonaniu wpisu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami zostały uzyskane podczas analizy akt w innej sprawie lub pochodzą od innych organów. Przyjęcie poglądu przeciwnego spowodowałoby, że przepis art. 84 ust. 3 pkt 2 Prawa o ruchu drogowym nie mógłby spełniać swojej funkcji. Nie może budzić wątpliwości, że celem tego przepisu jest odsunięcie od czynności diagnostycznych nierzetelnych diagnostów. Wydanie przez diagnostę zaświadczenia czy też dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami może mieć bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego, godzić w życie i zdrowie ludzkie. Założenie, że nie można wszcząć postępowania w sprawie cofnięcia uprawnień diagnoście, który przy wykonywaniu czynności diagnostycznych godzi się na takie zagrożenia, tylko z tego powodu, że nie ujawniono naruszającego prawo działania w toku kontroli przeprowadzonej u zatrudniającego go przedsiębiorcy, prowadzi do rażąco niesprawiedliwych i irracjonalnych konsekwencji."

Z uwagi na powyższe Prezydent Miasta P. orzekł jak na wstępie.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodził się Pan M. J. w treści pisma z dnia (…) 2018 r., zarzucił naruszenie:

• zasady proporcjonalności kary wynikającej z art. 2 Konstytucji RP;
• art. 6, art. 7, art. 8, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 K.p.a., poprzez zaniechanie wnikliwego i wyczerpującego rozpatrzenia zgromadzonego materiału dowodowego, prowadzące w konsekwencji do zaniechania ustaleń istotnych i dokonania ustaleń nie znajdujących oparcia w dowodach zgromadzonych w sprawie skutkujące uznaniem, iż zostały spełnione przesłanki do wydania decyzji o cofnięciu uprawnień, a także poprzez naruszenie zasady ważenia interesu społecznego i słusznego interesu obywatela;
• art. 84 ust, 3 ustawy - Prawo o ruchu drogowym uznaniem, że zaistniałe po stronie diagnosty niedociągnięcia przy badaniu quada, chociaż niepowiązane są z żadnym konkretnym przepisem poprzez stwierdzenie jego naruszenia, i nie stanowią spełnienia przesłanek do wydania decyzji o cofnięciu uprawnień diagnosty.

Z tych przyczyn wnosi o uchylenie skarżonej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia bądź ewentualnie umorzenie postępowania w całości.

Uzasadnienie odwołania zawiera rozwiniecie zarzutów sformułowanych w petitum.

(Odwołanie - 4 str. - od decyzji Prezydenta Miasta P. z dnia (…) 2018 r. w przedmiocie cofnięcia uprawnień diagnosty dostępne jest tylko dla stacji kontroli pojazdów, które podpisały umowę z SITK RP O/Krosno.)

     Prezydent Miasta P. przekazał odwołanie do SKO w P. informując, że nie znalazł podstaw do zmiany swego stanowiska.

Po rozpatrzeniu odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze rozstrzyga co następuje:

     Wobec niezgodności rozstrzygnięcia organu pierwszej instancji z prawem, wynika dla organowi odwoławczemu nakazu zastosowania do badanego rozstrzygnięcia trybu kasacyjnego i ze względu na bezprzedmiotowość postępowania wobec braku zawinionej winy, umorzenie tego postępowania.

     Problematykę będącą przedmiotem niniejszego postępowania regulują przepisy ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 2017.1260 t.j..), zaś kwestie proceduralne rozstrzygają przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U.2017.1257 t.j.).

     Zgodnie z naczelną zasadą procesu administracyjnego (art.6 kpa) organy administracji działają na podstawie przepisów obowiązującego prawa. Działanie na podstawie prawa w postępowaniu administracyjnym obejmuje dwa zasadnicze elementy a mianowicie ustalenie przez organ administracji zdolności prawnej do prowadzenia postępowania w danej sprawie oraz zastosowanie przepisów prawa materialnego i przepisów prawa procesowego przy rozpoznaniu i rozstrzygnięciu sprawy.

     Dokonując kontroli instancyjnej należy mieć na względzie fakt, że działania organów administracji publicznej uprawnionych do prowadzenia postępowania i podejmowania orzeczeń, podporządkowane są przede wszystkim zasadzie praworządności zawartej w art.6 kpa i w art.7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Wymaga ona bezwzględnej zgodności z prawem każdej czynności procesowej, w tym - podejmowanej przez organ administracji publicznej w ramach przyznanych kompetencji - czynności orzeczniczej. Dla realizacji zasadniczego celu postępowania administracyjnego jakim jest rozstrzygnięcie sprawy, pierwszorzędne znaczenie ma ustalenie obowiązującej normy prawa, odpowiedniej dla rozstrzygnięcia danej sprawy.

     W badanej sprawie żaden przepis prawa materialnego ani proceduralnego nie daje organowi administracji publicznej prawa kształtowania obowiązku jaki był podstawą wydania zaskarżonej decyzji.

Zważyć też należy, że organ zbierał dowody w sprawie, ale nie dokonał oceny, dlaczego są lub nie są wiarygodne. Analiza decyzji prowadzi także do wniosku, że nie wiadomo jaką postać ma całokształt materiału dowodowego i czy w ogóle został on rozpatrzony. Nie uwzględniono dowodów i wniosków wysuwanych przez Stronę, a pomimo składania przez nią wyjaśnień do faktów istotnych dla sprawy całkowicie je pominięto, a tym samym nie dokonano ich żadnej oceny w kontekście przepisów prawa materialnego. Taka decyzja narusza podstawowe zasady procedury administracyjnej i jako taka powinna zostać bezwzględnie wyeliminowana z obrotu prawnego. Tu wyrok :III SA/Wr 34/12 - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu LEX nr 1139487 - wyrok z dnia 28 marca 2012 r.

Jakkolwiek art. 84 ust. 3 pkt1 p.r.d, ma charakter wiążący, jednakże przepis ten nie zwalnia organów z obowiązku wnikliwego rozważenia wszelkich aspektów sprawy, w tym także oceny stopnia naruszenia prawa przez diagnostę oraz zasadności podanych przez stronę wyjaśnień co do powodów wystąpienia nieprawidłowości.

Niezależnie od tego także inne argumenty natury stricte prawnej nie pozwalają na wydanie decyzji o cofnięciu Uprawnienia Diagnosty. Organ I instancji powołuje się na zapis art. 84 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym, jednak przepis ten zostaje wskazany jako podstawa pozbawienia uprawnień a nie jako przepis, który został naruszony, dający podstawę do zastosowania sankcji w postaci odebrania uprawnień zawodowych.

Zważyć też należy, że organ pierwszej instancji - chociaż była sygnalizowana doniosłość zagadnienia - zaniechał ustalenia parametrów własnych badanego quada, doprowadzając do nieusprawiedliwionego zaniechania wszechstronnego rozważenia zgromadzonego materiału dowodowego. Przypomnieć należy, że quad ten posiada masę własną wynoszącą 240 kg. Niekwestionowanym jest zarazem - wynikające z przedłożonego przez diagnostę oświadczenia - nałożone na niego ograniczenie prędkości do 45 km/h. W ten sposób ujawnia się niezasadne pominięcie przez organ orzekający, iż badany pojazd jest „czterokołowcem lekkim" w rozumieniu art. 2 pkt 42c) ustawy Prawo o ruchu drogowym (i z oznaczeniem kategorii „L6e” według pktu 4.6) Załącznika Nr 2 do tej ustawy). Nie mniej istotnym jest zasilanie tegoż pojazdu benzyną. Gdy natomiast wszystko to połączy się brzmieniem § 9e Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (t.j.; Dz.U. z 2016 r., poz. 2022 ze zm.) okazuje się, że moc pojazdu określana w kW nie miała w tym przypadku znaczenia dla wyniku badania. Po myśli przywołanego przepisu czterokołowiec lekki z silnikiem benzynowym może mieć moc - ogólnie - ponad 4 kW, gdyż to czterokołowce lekkie inne niż o zapłonie iskrowym mają nie przekraczać 4 kW. Na marginesie dla uniknięcia wątpliwości można przypomnieć, że „czterokołowiec” i „czterokołowiec lekki" to pojęcia równorzędne a nie zawierające się w sobie a szczególnym tego potwierdzeniem może być brzmienie pktu 4 Załącznika Nr 2 do ustawy - Prawo o ruchu drogowym czy § 1 ust. 3 pkt 11 wyżej powołanego rozporządzenia w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Zaniechanie ustalenia tych okoliczności jest jednoznacznym brakiem wyciągnięcia wszystkich dostępnych wniosków ze zgromadzonego materiału dowodowego. Brak też wskazania, że występuje naruszenie konkretnego przepisu prawa wymagającego takiej czy innej reakcji na istniejący stan faktyczny organu administracji publicznej - nie ma ani jednego wskazania na naruszenie precyzyjnie wskazanego przepisu ustawowego czy wykonawczego. Pomimo to organ orzekający stosuje przepis sankcyjny art. 84 ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Pomimo że przepis stanowi:

3. Starosta cofa diagnoście uprawnienie do wykonywania badań technicznych, jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 83b ust. 2 pkt 1, stwierdzono:

1) przeprowadzenie przez diagnostę badania technicznego niezgodnie z określonym zakresem i sposobem wykonania;

2) wydanie przez diagnostę zaświadczenia albo dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym tub przepisami.

Cofnięcie diagnoście uprawnienia do wykonywania badań technicznych jest rodzajem sankcji administracyjnej i następuje w drodze decyzji administracyjnej (art. 84 ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym). Nie jest to sankcja karna. Co ważne, sankcja administracyjna w postaci cofnięcia diagnoście uprawnienia do wykonywania badań technicznych nie jest tym samym co zakaz wykonywania zawodu diagnosty przez określony czas, który może być orzeczony przez sąd karny (zob. art. 39, pkt 2, art. 41 i art. 43 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny). Celem instytucji cofnięcia diagnoście uprawnienia do wykonywania badań technicznych jest odsunięcie od czynności diagnostycznych nierzetelnych (niewiarygodnych) diagnostów, a więc takich, których działania stwarzają zagrożenie dla bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego. Cel ten był wielokrotnie przywoływany w orzecznictwie sądów administracyjnych. Dopuszczenie do ruchu drogowego pojazdu o niesprawdzonym stanie technicznym czy niespełniającego określonych prawem wymagań powoduje bowiem zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego. Od staranności diagnosty w wykonywaniu ciążących na nim obowiązków i przestrzegania przez niego przepisów prawa zależy więc bezpieczeństwo w ruchu drogowym.

Artykuł 84 ust. 3 p.r.d. zawiera katalog przesłanek (materialnoprawnych) warunkujących cofnięcie uprawnienia do wykonywania badań technicznych. Wyliczenie przyczyn cofnięcia uprawnienia do wykonywania badań technicznych zamieszczone w powołanym wyżej ustępie jest wyliczeniem wyczerpującym.

W orzecznictwie sądowo administracyjnym wielokrotnie zajmowano stanowisko, iż art. 84 ust. 3 nie narusza unormowań zawartych w Konstytucji RP, a w szczególności zasady proporcjonalności zawartej w art. 2 tego aktu normatywnego. Przykładowo, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 17 grudnia 2013 r. stwierdził: „Skład orzekający nie podzielił stanowiska skarżącego, że art. 84 ust. 3 p.r.d. narusza zasadę proporcjonalności wyrażoną w art. 2 Konstytucji RP, [...] skoro i od pracy diagnosty zależy bezpieczeństwo w ruchu drogowym, to w sytuacji, gdy dopuszcza się on uchybień, o których mowa w art. 84 ust. 3 pkt 2 p.r.d., to tym samym stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu drogowego. Konsekwencje tych uchybień są znaczne, a więc i sankcja za te uchybienia winna być do tego proporcjonalna. Taką konsekwencją może być cofnięcie uprawnień do wykonywania badań technicznych pojazdów”.

Stosownie do art. 84 ust. 3 p.r.d. starosta cofa diagnoście uprawnienie do wykonywania badań technicznych, jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 83 ust. 6 p.r.d., stwierdzono:

• przeprowadzenie przez diagnostę badania technicznego niezgodnie z określonym zakresem i sposobem wykonania; zakres i sposób przeprowadzenia badań technicznych oraz wzory dokumentów stosowanych przy tych badaniach określa rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach, wydane na podstawie art. 81 ust. 15 p.r.d. (np. niezatrzymanie przez diagnostę dowodu rejestracyjnego w przypadku stwierdzenia niezgodności cech identyfikacyjnych umieszczonych w pojeździe z danymi zapisanymi w dowodzie rejestracyjnym lub odpowiadającym mu dokumencie, pozytywne zaopiniowanie samochodu wyposażonego w instalację do zasilania gazem, choć pojazd nie miał ważnego dokumentu wydanego przez Transportowy Dozór Techniczny świadczącego o właściwym stanie technicznym tego zbiornika z gazem, czy przeprowadzenie przez diagnostę badania technicznego pojazdu o masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony w podstawowej stacji kontroli pojazdów, która nie posiada uprawnień do przeprowadzania badań pojazdów o takiej masie całkowitej;
• wydanie przez diagnostę zaświadczenia albo dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami (np. poświadczenie nieprawdy poprzez stwierdzenie dokonania badania technicznego pojazdu w sytuacji, gdy badania takiego w rzeczywistości nie wykonano).

Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 12 marca 2012 r., wyjaśniającej zagadnienie prawne: „Czy niezbędnym warunkiem wydania przez starostę na podstawie art. 84 ust. 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym [...] decyzji o cofnięciu uprawnienia diagnoście do wykonywania badań technicznych jest stwierdzenie uchybień, o których mowa w punkcie 1 lub 2 powołanego przepisu, wyłącznie w wyniku przeprowadzenia czynności kontrolnych przewidzianych w art. 83b ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 83c wskazanej ustawy, czy też sposób ujawnienia dopuszczenia się przez diagnostę określonego naruszenia nie ma podstawowego znaczenia dla oceny możliwości zastosowania sankcji przewidzianej w art. 84 ust. 3 p.r.d.?”, stwierdził, że sposób ujawnienia dopuszczenia się przez diagnostę naruszenia określonego w art. 84 ust. 3 pkt 2 p.r.d. nie ma znaczenia dla oceny możliwości zastosowania sankcji przewidzianej w tym przepisie, uznając, iż zawarte w art. 84 ust. 3 p.r.d. określenie „w wyniku przeprowadzonej kontroli” odnosi się do faktycznych podstaw do wszczęcia postępowania administracyjnego w przedmiocie cofnięcia diagnoście uprawnienia do wykonywania badań technicznych. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego brak racjonalnych przesłanek do wykluczenia możliwości wszczęcia postępowania administracyjnego w tym przedmiocie, gdy informacje o wydaniu przez diagnostę zaświadczenia albo dokonaniu wpisu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami zostały uzyskane podczas analizy akt w innej sprawie lub pochodzą od innych organów. Przyjęcie odmiennego poglądu spowodowałoby, że przepis art. 84 ust. 3 pkt 2 p.r.d. nie mógłby spełniać swojej funkcji. Wynik przeprowadzonej kontroli, jak zaznaczył sąd, nie stanowi bowiem przesłanki zastosowania sankcji, lecz określa źródło informacji uzasadniającej wszczęcie z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie cofnięcia diagnoście uprawnienia do wykonywania badań technicznych. W orzecznictwie sądowo administracyjnym powszechnie akceptowane jest stanowisko, że prawomocny wyrok karny, którym skazano osobę będącą diagnostą za przestępstwo fałszu intelektualnego, jest wystarczającym dowodem na okoliczność spełnienia przesłanek cofnięcia diagnoście uprawnienia, na podstawie art. 84 ust. 3 pkt 2 p.r.d., gdyż orzeczenie takie potwierdza, że diagnosta dokonał wpisu do dowodu rejestracyjnego niezgodnie ze stanem faktycznym, a w konsekwencji i z prawem. Brak udowodnienia świadomego działania diagnosty w badanej sprawie uniemożliwia uznanie dopuszczenia się naruszenia obowiązków.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 1994 r., III ARN 55/94, OSNAPiUS 1995, nr 7, poz. 83: „Jako dowolne należy traktować ustalenia faktyczne znajdujące wprawdzie potwierdzenie w materiale dowodowym ale niekompletnym, czy nie w pełni rozpatrzonym, SKO wyjaśnia, iż zarzut dowolności wykluczają dopiero ustalenia dokonane w całokształcie materiału dowodowego (art. 80 kpa), zgromadzonego i rozpatrzonego w sposób wyczerpujący (art.7 7§1kpa), a więc przy podjęciu wszystkich kroków niezbędnych dla dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, jako warunku niezbędnego wydania decyzji o przekonującej treści (art. 7 kpa)”.

Organ, rozpatrując materiał dowodowy, nie może pominąć żadnego z przeprowadzonych dowodów, ale zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów może odmówić dowodowi wiarygodności (art. 80 k.p.a.). W tym przypadku organ ma obowiązek uzasadnić przyczyny odmówienia dowodowi wiarygodności.

Całkowicie niedopuszczalne jest interpretowanie wątpliwości co do stanu faktycznego sprawy na niekorzyść strony postępowania, zwłaszcza w sytuacji, gdy ustalenia stanu faktycznego mogą determinować nałożenie na stronę dolegliwości.

Kpa : Art. 105.§1. Gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części. (k.p.a.)

Z bezprzedmiotowością postępowania administracyjnego w rozumieniu art, 105 § 1 mamy do czynienia wówczas, gdy odpadł jeden z konstytutywnych elementów sprawy administracyjnej, o której mowa w art. 1 pkt 1. Przyczyny, dla których sprawa będąca przedmiotem postępowania administracyjnego utraciła charakter sprawy administracyjnej lub nie miała takiego charakteru jeszcze przed wszczęciem postępowania, mogą być różnorodnej natury. W piśmiennictwie dzieli się te przyczyny na podmiotowe i przedmiotowe, te zaś na spowodowane "faktami naturalnymi" lub zdarzeniami prawnymi (J. Borkowski (w:) Komentarz, 1996, s. 462), co jednakże nie ma większego znaczenia dla interpretacji komentowanego przepisu (por. wyrok NSA w Łodzi z dnia 18 kwietnia 1995 r., SA/Łd 2424/94, ONSA 1996, nr 2, poz. 80, w którym przyjęto, że: "Z bezprzedmiotowością postępowania (art. 105 k.p.a.) mamy do czynienia wówczas, gdy w sposób oczywisty organ stwierdzi brak podstaw prawnych i faktycznych do merytorycznego rozpatrzenia sprawy"), "Uchybienie terminu prawa materialnego powoduje, że nie istnieje przedmiot postępowania, a w konsekwencji postępowanie nie może być wszczęte, a gdy jednak zostało wszczęte, musi zostać umorzone jako bezprzedmiotowe" (wyrok NSA z dnia 21 września 2007 r., I OSK 602/07, LEX nr 443885).

Za przedmiotowością postępowania w sprawie przemawia fakt, że jest brak związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy badaniem wykonanym przez diagnostę a ustaleniami dokonanymi przez organ.

Z tych względów postanowiono jak w sentencji.

Decyzja niniejsza jest ostateczna.

     Od niniejszej decyzji skarga nie przysługuje, jednakże strona niezadowolona z treści decyzji może wnieść od niej sprzeciw do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w R. Sprzeciw od decyzji wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. (…), (…).

     Sprzeciw od decyzji powinien czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać wskazanie zaskarżonej decyzji, żądanie jej uchylenia oraz oznaczenie organu, który wydał zaskarżoną decyzję.

     Do sprzeciwu od decyzji stosuje się odpowiednio przepisy o skardze. Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu administracyjnym określonym w art.57§1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (jedn. tekst Dz. U. z 2016 poz. 718) prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

     W myśl art.299 §2 cyt. wyżej ustawy jeżeli strona nie ma miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu albo siedziby w Rzeczypospolitej Polskiej lub innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym i nie ustanowiła pełnomocnika do prowadzenia sprawy mającego miejsce zamieszkania lub siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązana wraz z wniesieniem skargi ustanowić pełnomocnika do doręczeń mającego miejsce zamieszkania lub siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej.

Skarga podlega opłacie sądowej na zasadach określonych w Dziale V wyżej powołanej ustawy w wysokości określonej przepisami Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Z 2003 r., Nr 221, poz. 2193 ze zm.).

     Na podstawie §1 powołanego wyżej Rozporządzenia - wpis stosunkowy zależy od wysokości należności pieniężnej objętej zaskarżonym aktem i wynosi:

1. do 10.000 zł - 4 % wartości przedmiotu zaskarżenia, nie mniej jednak niż 100 zł;
2. ponad 10.000 zł do 50.000 zł - 3 % wartości przedmiotu zaskarżenia, nie mniej jednak niż 400 zł;
3. ponad 50.000 zł do 100.000 zł - 2 % wartości przedmiotu zaskarżenia, nie mniej jednak niż 1.500 zł;
4. ponad 100.000 zł - 1 % wartości przedmiotu zaskarżenia, nie mniej jednak niż 2.000 zł i nie więcej niż 100.000 zł.

     Wpis stały bez względu na przedmiot zaskarżonego aktu lub czynności wynosi w sprawach (§2pkt.1):

1. skarg na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, egzekucyjnym i zabezpieczającym -100 zł;
2. skarg na akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa - 200 zł;
3. skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej - 300 zł;
4. skarg na akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż akty prawa miejscowego, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej - 300 zł;
5. skarg na akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego – 300 zł;
6. skarg na bezczynność organów administracji publicznej -100 zł;
7. zażaleń na postanowienia wojewódzkich sądów administracyjnych -100 zł,

     Wpis słały wynosi w sprawach skarg dotyczących koncesji, zezwoleń lub pozwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie (§2pkt.2):

1. budowy i eksploatacji autostrad płatnych oraz dróg ekspresowych -10.000 zł;
2. energetyki -10.000 zł;
3. transportu lotniczego, kolejowego i morskiego -10.000 zł;
4. radiofonii i telewizji - 10.000 zł;
5. publicznego obrotu papierami wartościowymi - 10.000 zł;
6. działalności bankowej -10.000 zł;
7. ubezpieczeń bezpośrednich i reasekuracji -10.000 zł;
8. funduszy emerytalnych -10.000 zł;
9. funduszy inwestycyjnych - 10.000 zł;
10. wytwarzania wyrobów spirytusowych i tytoniowych - 8.000 zł;
11. obrotu hurtowego napojami alkoholowymi - 8,000 zł;
12. kasyn gry -10,000 zł;
13. innych gier losowych I zakładów wzajemnych - 8.000 zł;
14. łączności, w tym telekomunikacji, bez usług pocztowych - 8,000 zł;
15. usług pocztowych - 1.000 zł;
16. ochrony osób i mienia - 5.000 zł;
17. usług detektywistycznych - 5,000 zł;
18. obrotu dewizowego - 5.000 zł;
19. prawa celnego - 5.000 zł;
20. produkcji i obrotu hurtowego środkami farmaceutycznymi - 3.000 zł;
21. aptekarstwa i zakładów opieki zdrowotnej -1.000 zł;
22. żywności i żywienia - 1,500 zł;
23. geologii i górnictwa - 1.000 zł;
24. kultury, edukacji i wychowania - 1.000 zł;
25. sportu, turystyki i rekreacji -1,000 zł;
26. utrzymywania czystości i porządku - 800 zł;
27. w pozostałym zakresie - 500 zł.

     Wpis stały wynosi w sprawach skarg, nieobjętych wpisem stosunkowym, z zakresu (§2pkt.3):

1. budownictwa i architektury - 500 zł;
2. zagospodarowania przestrzennego - 500 zł;
3. ochrony środowiska i przyrody - 200 zł;
4. gospodarki wodnej - 300 zł;
5. nieruchomości - 200 zł;
6. rolnictwa i leśnictwa - 200 zł;
7. ewidencji ludności i dowodów osobistych -100 zł;
8. cudzoziemców, paszportów i wiz - 300 zł;
9. aktów stanu cywilnego i obywatelstwa -100 zł;
10. kombatantów -100 zł;
11. własności przemysłowej -1.000 zł;
12. zobowiązań podatkowych - 500 zł;
13. prawa celnego - 500 zł.

     Wpis stały w sprawach skarg dotyczących uprawnień do wykonywania określonego zawodu, czynności lub zajęć, bez względu na ich rodzaj i charakter, wynosi 200 zł (§2pkt.4).

     Wpis stały w sprawach skarg dotyczących postanowienia lub decyzji wydanych w trybie wznowienia postępowania administracyjnego, stwierdzenia nieważności, uchylenia lub zmiany albo wygaśnięcia aktu, bez względu na przedmiot sprawy, pobiera się w wysokości 200 zł (§2pkt.5).

     W sprawach skarg niewymienionych w ust. 1-5 wpis stały wynosi 200 zł (§2pkt.6).

     Wpis od skargi kasacyjnej oraz od skargi o wznowienie postępowania wynosi połowę wpisu od skargi, nie mniej jednak niż 100 zł (§3). Wpis stały od wniosku o wszczęcie postępowania, bez względu na przedmiot sprawy, wynosi 100 zł (§4). Przy uiszczaniu wpisu - zarówno gotówką do kasy właściwego sądu administracyjnego, jak i na rachunek bankowy tego sądu - należy wskazać tytuł wpłaty, rodzaj pisma, od którego wpis jest uiszczany, oraz sygnaturę akt sądowych (§5).

     Stosownie do treści art.239§1 cyt. wyżej ustawy - prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - nie mają obowiązku uiszczenia kosztów sądowych:

1. strona skarżąca działanie, bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach:
   1. z zakresu pomocy i opieki społecznej
   2. dotyczących statusu bezrobotnego, zasiłków oraz innych należności i uprawnień przysługujących osobie bezrobotnej,
   3. dotyczących chorób zawodowych, świadczeń leczniczych oraz świadczeń rehabilitacyjnych,
   4. ze stosunków pracy i stosunków służbowych,
   5. z zakresu ubezpieczeń społecznych,
   6. z zakresu powszechnego obowiązku obrony,
   7. udzielania cudzoziemcom ochrony,
   8. dotyczących dodatków mieszkaniowych;
2. prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich i Rzecznik Praw Dziecka;
3. kurator strony wyznaczony przez sąd orzekający lub przez sąd opiekuńczy dla danej sprawy;
4. strona, której przyznane zostało prawo do pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym (prawo pomocy), w zakresie określonym w prawomocnym postanowieniu o przyznaniu tego prawa.

     Stronie zgodnie z art.243 §1 może być przyznane na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania prawo do pomocy tj. w myśl art.244 § 1 cyt. wyżej ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi: zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Wniosek ten wolny jest od opłat sądowych.

W zakresie prawa opisanego w art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych dopuszczalne jest kopiowanie całości lub wybranych fragmentów ze wskazaniem twórcy i źródła materiałów.