Stanowisko w sprawie okresowego badania technicznego pojazdu przeprowadzanego po raz pierwszy przed pierwszą rejestracją na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i dodatkowego badania technicznego w sytuacji braku tablic rejestracyjnych.
Z rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach, które zostało ogłoszone dnia 7 września 2012 r. pod poz. 996 (pozycja 0.1 a załącznika nr 1) wynika, iż gdy stwierdzono brak tablicy/tablic lub jej/ich mocowanie grozi odpadnięciem, skutkuje to określeniem wyniku badania technicznego jako negatywny. Wskazana usterka na podstawie § 2 ust. 4 rozporządzenia została określona jako tzw. usterka istotna, mogąca naruszać bezpieczeństwo ruchu drogowego i ochrony środowiska. Nadmienić zatem należy, że w § 6 ust. 2 rozporządzenia, cytat: "W przypadku gdy w pojeździe stwierdzono usterki istotne, uprawniony diagnosta zamieszcza wpis o nich w zaświadczeniu o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu i określa wynik badania technicznego jako negatywny. Uprawniony diagnosta informuje posiadacza pojazdu o konieczności przeprowadzenia badania technicznego pojazdu, o którym mowa w ust. 6.", Minister określił jak powinien postąpić diagnosta samochodowy, w przypadku stwierdzenia usterek istotnych.
W odniesieniu do tego zarządzenia stwierdzić jednak należy, iż sam brak tablic rejestracyjnych, w żadnym stopniu nie wpływa na wzrost zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego i nie przyczynia się do pogorszenia środowiska, pomimo faktu, iż wskazana usterka została zakwalifikowana jako usterka istotna. Natomiast mocowanie tablic rejestracyjnych w sposób nieprawidłowy może zagrażać:
- bezpieczeństwu ruchu drogowego, bowiem tablica rejestracyjna odpadając z pojazdu
w trakcie jazdy mogłaby spowodować zagrożenie dla uczestników ruchu drogowego,
- ochronie środowiska, gdy tablica rejestracyjna po odpadnięciu z pojazdu mogłaby przez wiele lat znajdować się w miejscu niewidocznym dla uczestników ruchu drogowego i powodować pogorszenie środowiska – np. tablica rejestracyjna znajdowałaby się w rowie.
Powyższe rozważania wymagają również analizy art. 74 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dziennik Ustaw z 18 października 2012 poz. 1137 z późn. zm.). Zgodnie z art. 74 ust 2 pkt 2c ustawy, czasowej rejestracji dokonuje się na wniosek właściciela pojazdu – w celu umożliwienia przejazdu pojazdu związanego z koniecznością dokonania jego badania technicznego lub naprawy, natomiast zgodnie z art. 74 ust 2b ustawy, czasowej rejestracji pojazdu dokonuje się warunkowo, jeżeli właściciel pojazdu złoży oświadczenie, że w okresie od tej rejestracji do wydania dowodu rejestracyjnego nie nastąpi zmiana w zakresie własności pojazdu.
Ponadto w ustawie - Prawo o ruchu drogowym nie jest wskazane, że podczas badania technicznego pojazd niezarejestrowany musi być za każdym razem wyposażony w tablice rejestracyjne. Tablice rejestracyjne są zatem wymagane tylko i wyłącznie do przejazdu na stację kontroli pojazdów w celu umożliwienia przejazdu pojazdu związanego z koniecznością dokonania jego badania technicznego lub naprawy, a nie podczas przeprowadzanego badania technicznego.
Natomiast w rozporządzeniu Minister wskazuje, że w przypadku przeprowadzenia badania technicznego w sytuacji, kiedy pojazd nie posiada tablicy/tablic rejestracyjnej, to diagnosta przeprowadzający badanie techniczne jest zobowiązany do określenia wyniku badania technicznego jako negatywny, bowiem usterka taka winna być zakwalifikowana jako usterka istotna. Sytuacja ta dotyczy jednak tylko i wyłącznie pojazdu, który jest zobligowany do posiadania tablic rejestracyjnych.
Potwierdzeniem faktu, iż brak tablic rejestracyjnych nie powinien każdorazowo skutkować negatywnym wynikiem badania technicznego jest również koniunkcja, znajdująca się w § 6 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, która wskazuje jednoznacznie, że w przypadku, gdy w pojeździe nie stwierdzono żadnych usterek lub stwierdzono usterki drobne, uprawniony diagnosta określa wynik badania technicznego pojazdu jako pozytywny i dla badania technicznego, o którym mowa w art. 74 ust. 2 pkt 2 lit. c i art. 81 ust. 3 ustawy, wystawia zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu oraz dokument identyfikacyjny pojazdu. Zatem domniemywać można, iż Minister celowo wskazał, kiedy diagnosta zobligowany jest do wystawienia dokumentu identyfikacyjnego pojazdu, bowiem oczywistym wydaje się fakt, iż poprawne wypełnienie załącznika nr 4 jest niezbędne, aby organ rejestrujący pojazd miał odpowiednią wiedzę. Należy dodać, że w przypadku braku danych w pierwszej kolejności diagnosta przeprowadza dodatkowe badanie techniczne.
Można zatem wnioskować, że Minister odróżnia pojazd niezarejestrowany, który nie posiada tablic rejestracyjnych (pojazd dostarczony np. na lawecie) przedstawiony w celu przeprowadzenia badania technicznego po raz pierwszy przed pierwszą rejestracją na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, od pojazdu czasowo zarejestrowanego zgodnie z art. 74 ust 2 pkt 2c ustawy – Prawo o ruchu drogowym.
Reasumując, zgodnie z redakcją przepisów ustawy akt wykonawczy jakim jest rozporządzenie winien zawierać odpowiednie brzmienie odnoszące się do pojazdów niezarejestrowanych. Jeżeli pojazd niezarejestrowany (bez tablic) zostanie dostarczony na teren stacji kontroli pojazdów np. na lawecie w celu przeprowadzenia badania technicznego po raz pierwszy przed pierwszą rejestracją pojazdu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, to diagnosta nie może określić wyniku negatywnego dla badania technicznego, gdy nie stwierdzi żadnych usterek lub stwierdzi usterki drobne, ponieważ tablice rejestracyjne są wymagane tylko w przypadku przejazdu pojazdu na badanie techniczne, a nie podczas badania technicznego. Jeśli pojazd jest zarejestrowany, chociażby czasowo to tablice rejestracyjne musi już mieć. Taka jest konkluzja.
Tożsame dotyczy przeprowadzania dodatkowego badania technicznego pojazdu skierowanego przez starostę albo na wniosek posiadacza pojazdu w celu identyfikacji lub ustalenia danych niezbędnych do jego rejestracji, z zastrzeżeniem, że podczas tego badania technicznego diagnosta nie jest obowiązany do sprawdzania usterek.
Najprostszym rozwiązaniem eliminującym wątpliwości w tym zakresie byłby odpowiednio sformułowany przepis rozporządzenia zgodny z redakcją przepisów ustawy.
Kopiowanie, rozpowszechnianie, przedruk i publikacja w jakiejkolwiek formie (również elektronicznej) do celów komercyjnych i prywatnych, bez zgody SITK RP w Krośnie lub SUNRISE P.H.U. Grzegorz Krzemieniecki z Łodzi jest zabronione.
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji RP w Krośnie oraz “SUNRISE” P.H.U. Grzegorz Krzemieniecki z Łodzi nie dokonują wiążącej wykładni prawa, a skorzystanie przez jakikolwiek podmiot, tudzież osobę, z naszego stanowiska nie może stanowić podstawy do dochodzenia jakichkolwiek roszczeń od autorów. Przedstawione stanowisko ma charakter informacyjny, obrazujący pogląd autorów na zagadnienia dotyczące przeprowadzania badań technicznych pojazdów i zostało sporządzone dla uczestników seminariów szkoleniowych we wrześniu i październiku 2012 r. oraz podmiotów współpracujących.
16 listopad 2012 r.